01. 07. 2021.
IGK: Saopćenje povodom prvostepene presude Stanišiću i Simatoviću
IGK: Vrlo je značajno da je presudom rečeno da je postojao udruženi zločinački poduhvat, te da su tajne službe Srbije učestvovale u agresiji i zločinima u BiH i Hrvatskoj.
Presuda Međunarodnog mehanizma za krivične sudove je utvrdila bitne historijske, sudske činjenice sa kojima će se Srbija morati suočiti po pitanju uloge u agresiji i činjenju i podržavanju zločina u BiH.
Historijski je važno što presuda utvrđuje postojanje srbijanskog, kriminalnog udruženog zločinačkog poduhvata od avgusta 1991. godine sa ciljem trajnog nasilnog uklanjanja nesrpskog stanovništva iz velikih dijelova Hrvatske i BiH.
Historijski je važno što je presudom jasno utvrđeno da je trajno uklanjanje nesrpskog stanovništva bio cilj koji su zajedno dijelili politički rukovodioci Srbije, tzv. Srpske Republike BiH i samoproglašenih autonomnih oblasti u Hrvatskoj u kojem je sudjelovao određeni broj političkih, vojnih ili policijskih zvaničnika iz Srbije, Republike Srpske te iz SAO Krajine u Hrvatskoj.
Historijski je važno što je presuda potvrdila učešče velikodržavnog režima Slobodana Miloševića u agresiji na BiH. Miloševićeve tajne službe bile su u BiH i krive su za genocid i druge brojne zločine koji su počinjeni nad Bošnjacima i drugim nesrpskim stanovništvom.
Što se tiče individualne odgovornosti Stanišića i Simatovića kazna od 12 godina je preblaga i nezadovoljavajuća, kao i činjenica da, pored Bosanskog Šamca, nisu proglašeni krivim za sve zločine iz optužnice. Očekujemo da će to biti ispravljeno u žalbenom postupku. Stanišić i Simatović su zaslužili doživotni zatvor jer su bili i idejni tvorci, kreaotori ali i izvršioci kriminalnog velikonacionalističkog projekta Velika Srbija. Oni su kao obavještajci bili bitni i elitni dio kriminalnog udruženog zločinačkog poduhvata koji je imao cilj ostvariti Veliku Srbiju agresijom i genocidom. Ako su Karadžić i Mladić zasluženo dobili doživotni zatvor onda Stanišić i Simatović su morali biti presuđeni isto.
I ako se Međunarodni mehanizam za krivične sudove suočio sa povijesnim, naučno istraživačkim činjenicama o agresiji Srbije na RBiH, pravda je djelimično zadovoljena. Samo djelimično je pobjedilo međunarodno pravo i međunarodna pravda. I ako su idejni tvorci, stratezi i glavni realizatori kriminalnog udruženog zločinačkog poduhvata ostali van potrebne sudske presude, Srbija nije amnestirana. IGK podsjeća da je Haški tribunal donio osam presuda – tri za agresiju Srbije, pet za agresiju Hrvatske. Presuđeno je političko, vojno i policijsko rukvodstvo Republike Srbije. I Tuđman i Milošević se nalaze u kriminalnom udruženom zločinačkom poduhvatu kada je u pitanju BiH. Presuđen je zločin genocida u Srebenici i silovanje Bošnjakinja kao ratni zločin.
Uloga Srbije u agresiji na RBiH dobro je poznata. Srbija je planirala, organizovala i izvodila agresiju i genocid u RBiH u periodu 1992.-1995. godine. Sudske presude nisu mogle da dokažu sve ono do čega je svjetska nauka o genocidu u naučnim istraživanjima došla. Svjetska nauka o genocidu ima preko 200 naučnih djela gdje pokazuje da je na RBiH izvršena agresija, da je nad Bošnjacima počinjen genocid, a da je Republika Srbija organizovala, planirala i izvodila agresiju i genocid. Milošević je kriminalnim sredstvima uz pomoć vojske i policije, odnosno državne bezbjednosti kriminalnim udruženim zločinačkim poduhvatom pokušao stvoriti Veliku Srbiju.
Naučno istraživačke, odnosno historijske činjenice o agresiji i genocidu u RBiH zajedno sa bogatom sudskom dokumentacijom i zaostavštinom oba međunarodna suda u Hagu ostaju trajno svjedočanstvo o največem zločinu poslije holokausta u Evropi i poruka budućim generacija da navedenu građu koriste u svojim istraživanjima i tako doprinese istini, pravdi i kulturi sjćenja kao bitnim elementima bolje budućnosti kako BiH i regiona, tako i svijeta.
IGK će putem svoga Internacionalnog ekspertnog tima, a u saradnji sa institucijama i organizacijama koje predstavljaju žrtve agresije i genocida tražiti od Tužilaštva Haškog tribunala da se krene u novi žalbeni postupak.
Bosanskohercegovačka zemlja je mjesto strašnih ratova, agresija, genocida, mjesto varljivog mira, ali i mjesto gdje se umiralo, ponovo rađalo i uvijek vjerovalo u nadu u bolju budućnost sa istinom i pravdom, bez obzira na pasivnost međunarodne zajednice u odbrani bosanskohercegovačke države od agresora, bez obzira na neke neshvatljive presude međunarodnih sudova koje su štetile istini i pravdi, bez obzira na do sada u društvenoj nauci neviđeni dejtonski eksperiment koji je legalizujući rezultate agresije i genocida oduzeo dio bosanskohercegovackog suvereniteta.
Institut za istraživanje genocida Kanada (IGK)
